Jak wygląda dom w stylu japońskim? Stolarka drzwiowa i okienna do domu japońskiego

Architektura japońska zmieniała się na przestrzeni wieków, a dzisiaj zaliczana jest do jednych z najbardziej minimalistycznych i nowoczesnych. Istnieje wiele charakterystycznych cech, jakimi odznaczają się domy japońskie, które w dużym stopniu dotyczą drzwi i okien. Jak wygląda taki dom? Jaka stolarka drzwiowa i okienna do niego pasuje?

Architektura japońska – funkcjonalność i doskonałość formy

Styl budowania domów w Japonii czerpie garściami z bogatej kultury Dalekiego Wschodu, w której dom ma być przestrzenią, gdzie czujemy się dobrze, a energia płynie w prawidłowy sposób. W Japonii jest to jeszcze ważniejsze, ponieważ to właśnie w swoich czterech ścianach Japończycy mogą się odprężyć i być w pełni sobą, ciesząc się chwilą spokoju i relaksu.

Nowoczesna architektura doskonale odzwierciedla naturę samych Japończyków, którzy na co dzień w pracy czy w kontaktach społecznych skrywają się za fasadą uprzejmości i profesjonalizmu. Podobnie wyglądają frontowe elewacje współczesnych japońskich domów, których geometryczne bryły są z przodu praktycznie pozbawione okien lub okna są bardzo dyskretne i niewielkie. Całe światło, jakie dostaje się do wewnątrz domu, pochodzi bowiem od strony ogrodu czy wewnętrznego tarasu.

O tym jednak więcej będzie później, bo najpierw zajmiemy się charakterystycznymi cechami domów w stylu japońskim – w tym niezwykle odmiennych i ciekawych rozwiązań w zakresie stolarki okiennej i drzwiowej.

Koncepcja Ma w japońskiej architekturze

Ważnym aspektem planowania i konstruowania domów w tradycji japońskiej ma koncepcja Ma, która oznacza nic innego jak przestrzeń pomiędzy. Odnosi się ona nie tylko do przestrzeni pomiędzy strukturami, ale także wydarzeniami. Ma może być pauzą w mówieniu, co nadaje słowom bardziej wyrazistego znaczenia. W przypadku domów odnosi się ona do pustych przestrzeni pomiędzy wyposażeniem budynku, które są tak samo istotne, jak same meble czy elementy konstrukcyjne. W ten sposób jedną z charakterystycznych cech domów w stylu japońskim jest przestronność wnętrz i minimalizm.

Domy w stylu japońskim

W Japonii istnieje wiele różnego rodzaju koncepcji budowania domów mieszkalnych, które związane są zarówno z regionem, jak i klasą społeczną mieszkańców. Przykładowo tradycyjne wiejskie domy określane jako minka lub machiya odznaczały się wysokimi spadzistymi dachami i podwyższonymi fundamentami. Do jednych z najważniejszych tradycyjnych stylów budowania domów mieszkalnych w Japonii można zaliczyć jednak dwa podstawowe, którymi są:

Sukiya-zukuri
Shoin-zukuri

Shoin-zukuri

Styl shoin-zukuri charakteryzuje się połączeniem pomieszczeń o różnym przeznaczeniu i wielkości, w ten sposób od wieków były wznoszone dawne rezydencje wojskowe i świątynie. Skupia się on na tworzeniu wielofunkcyjnych przestrzeni, które mogą być dostosowane do różnych potrzeb. W architekturze shoin-zukuri ważne są również detale, takie jak malowane sufitowe belki i dekoracyjne nisze.

Istotnym elementem shoin-zukuri jest tokonoma, nisza na ścianie, gdzie umieszcza się dzieła sztuki, zazwyczaj są to zwoje kaligraficzne. Kolejnym typowym wyposażeniem są chigaidana, czyli wbudowane półki, które służą do ekspozycji przedmiotów.

Sukiya-zukuri

Sukiya-zukuri jest bardziej wyrafinowany i subtelny niż shoin-zukuri, inspirowany jest bowiem kulturą herbacianą oraz ikebaną, czyli japońską sztuką układania kwiatów. Wykorzystuje naturalne, nieobrobione materiały, tworząc otoczenie harmonijne z naturą. W sukiya-zukuri dominuje dążenie do prostoty, skromności i naturalności.

W architekturze sukiya-zukuri często można znaleźć elementy, które są celowo niedoskonałe lub zużyte, aby wyrazić wartości estetyczne takie jak wabi-sabi, które celebrują piękno w niedoskonałościach i przemijaniu.

W ten sposób shoin-zukuri to styl, który skupia się na funkcjonalności i formalnej estetyce, podczas gdy sukiya-zukuri bazuje na subtelności, naturalności i harmonii z otoczeniem. Niezależnie od stylu domu, architektura japońska ma jednak kilka cech głównych, które można spotkać w przypadku większości budynków mieszkalnych.

Charakterystyczne cechy domów w stylu japońskim:

Budowa i układ – nowoczesne domy w stylu japońskim często są wąskie i długie, z niskim lub nawet płaskim dachem. Pomieszczenia mogą być wielofunkcyjne, pełniąc różne role w zależności od potrzeb. Przykładowo pomieszczenie, które jest używane jako salon w ciągu dnia, może być przekształcone w sypialnię na noc.
Wnętrza – tradycyjne domy japońskie mają otwarty układ pomieszczeń, z minimalną ilością ścian działowych. Wnętrze podzielone jest na strefy za pomocą przesuwnych paneli, które pozwalają na elastyczne dostosowywanie przestrzeni do okoliczności.
Podłoga z maty tatami – podłoga w tradycyjnym domu japońskim jest zwykle wykonana z tatami, które są matami zrobionymi z naturalnej słomy ryżowej pokrytej materiałem z bambusa lub innego włókna. Tatami są miękkie i wygodne zarówno do siedzenia, jak i spania. Co ciekawe powierzchnia domu japońskiego jest często wyrażana w jednostkach tatami (jedna mata mierzy standardowo 90 cm x 180 cm).
Drzwi przesuwne shoji i fusuma – jeden z najbardziej charakterystycznych elementów architektury japońskiej, czyli przesuwne drzwi i ekrany wykonane z drewna i papieru ryżowego (shoji), które przepuszczają światło lub zrobione ze specjalnych paneli (fusuma), które mogą być zdobione malowidłami. Są one stosowane zarówno wewnątrz budynku, jak i na zewnątrz.
Wewnętrzne ogrody – zarówno w nowoczesnych, jak i w tych bardziej tradycyjnych domach japońskich znaleźć można mały wewnętrzny ogród, który jest widoczny z różnych części domu. Ogród ten jest często zaprojektowany w sposób harmonijny z elementami wodnymi, roślinnością, kamieniami i strukturami drewnianymi, tworzącymi spokojną przestrzeń.
Minimalistyczne wyposażenie – domy japońskie charakteryzują się minimalistycznym wyposażeniem. Meble są często niskie, a aranżacje proste i funkcjonalne.

Jak widać, dom w stylu japońskim jest symbolem harmonii, prostoty i naturalnego piękna. Teraz pora na to, aby wspomnieć coś więcej o drzwiach i oknach.

Jakie drzwi i okna do domów w stylu japońskim?

Stolarka drzwiowa i okienna w tradycyjnym budynku japońskim jest dość specyficzna i podstawą stanowią tutaj już wcześniej wspomniane ekrany i drzwi przesuwne shoji i fusuma. Te pierwsze pozwalają na dostarczenie do wnętrza optymalnej ilości światła, przy równoczesnym zachowaniu wysokiego stopnia intymności, ponieważ miejsce tradycyjnej szyby w japońskiej architekturze przez wieki zajmował papier ryżowy nazywany washi. Ten delikatny materiał pozwala bowiem na przenikanie miękkiego światła do wnętrza, tworząc atmosferę spokoju, a równocześnie jest również praktyczny, ponieważ umożliwia swobodny przepływ powietrza.

Współczesna architektura japońska i symbolika okien

Dzisiaj nowoczesne budownictwo łączy elementy tradycyjnych drzwi przesuwnych z nowoczesnym szkleniem. Przy czym przesuwny sposób otwierania dotyczy nie tylko drzwi, ale także okien. W tym drugim przypadku warto zaznaczyć, że w tradycyjnym budownictwie japońskim rolę okien pełnią przede wszystkim ekrany shoji. Ogólnie okna w kulturze japońskiej mają bardzo głęboką symbolikę. Wiele japońskich okien jest zaprojektowanych tak, aby eksponować konkretne elementy zewnętrznego krajobrazu, tworząc obraz, który uzupełnia estetykę wnętrza.

Niektóre z nich są specjalnie zaprojektowane do obserwacji konkretnych elementów przyrody, takich jak na przykład padający śnieg. Okna mogą być również artystycznie zdobione, tworząc spektakularną grę kształtów rysowanych przez światło i cień. W niektórych przypadkach okna są podzielone na kilka części, które wyróżniają różne elementy tego samego widoku, tworząc unikalne wrażenie.

W ogólnym ujęciu stolarka drzwiowa i okienna w stylu japońskim wyróżnia się raczej prostym wzornictwem i minimalizmem. Często można spotkać symetryczne układy paneli przypominające europejskie szczebliny (szprosy) i geometryczne wzory, które podkreślają harmonię i równowagę aranżacji.

Japońska architektura w Polsce – jakie drzwi i okna

Nowoczesne domy w stylu japońskim to przede wszystkim konstrukcje minimalistyczne. Zazwyczaj są one wyposażone w wewnętrzny ogród w formie nowoczesnego atrium, w którym ściany mają formę dużych przeszkleń. Fasady budynków są natomiast z reguły całkowicie lub bardzo mocno zabudowane, wyposażone ewentualnie w wąskie lub niewielkie okna. W przypadku drzwi dopuszczalne są standardowe rozwiązania, przy czym duży nacisk warto postawić na minimalizm.

W przypadku przeszkleń atrium najlepiej sprawdzą się okna panoramiczne oraz tarasowe drzwi przesuwne. Jeśli zależy nam na maksymalizacji efektu lekkości i minimalizmu, to świetnym wyborem w przypadku pozostałej stolarki, mogą być okna aluminiowe o cienkich i gładkich profilach czy okna drewniano-aluminiowe, które pozwolą wprowadzić do wnętrza więcej naturalnego charakteru.

wstecz