Dlaczego dogrzewanie pomieszczeń za pomocą energii słonecznej i dużych okien to szkodliwy mit? W jaki sposób nowoczesne okna i drzwi tarasowe powinny reagować na słońce?

Napisać można wszystko, nie zawsze ponosząc za to odpowiedzialność – z zasady tej korzystają niektórzy producenci stolarki okiennej, dostarczając swoim odbiorcom informacji nie tylko niezgodnych z prawdą, ale zwyczajnie szkodliwych i narażających ich na spore wydatki. Przykładem jest tu powielanie mitów dotyczących używania okien oraz drzwi tarasowych do dogrzewa domów i mieszkań. Jak wygląda prawda na ten temat? Czy połączenie dużych przeszkleń ze światłem słonecznych faktycznie pozwoli Wam oszczędzić na ogrzewaniu?

Mit 1: Duże nowoczesne okna i drzwi tarasowe mogą i powinny być wykorzystywane do dogrzewania pomieszczeń mieszkalnych

Jeśli jakikolwiek sprzedawca lub producent będzie Was przekonywał, że jego okna lub drzwi tarasowe pomogą Wam dogrzać dom czy mieszkanie, w głowach powinna Wam się zapalić natychmiast czerwona lampka alarmowa. Podobne stwierdzenie sugeruje bowiem, że albo jego kompetencje nie są zbyt wysokie, albo też oferuje Wam stolarkę okienną wykonaną w technologii z ubiegłego wieku. Dlaczego?

W naszym poradniku „Jakie zjawiska odpowiadają za utratę ciepła mimo zamkniętych okien? W jaki sposób nowoczesne szyby zespolone ograniczają straty energii cieplnej?” wyjaśnialiśmy Wam, jak działają okna zespolone i które zjawiska fizyczne, wykorzystywane przez konstruktorów okien, odpowiadają za energooszczędność i przepuszczalność ciepła. Tam mieliście okazję przeczytać, czym jest przewodnictwo, konwekcja i promieniowanie oraz w jaki sposób zbudowane są nowoczesne szyby zespolone, wykorzystywane do budowy okien Vidok i nie tylko. Lektura tego poradnika pozwala szybko zrozumieć, że dogrzewanie pomieszczeń mieszkalnych za pomocą połączenia okien i energii słonecznej jest mitem. Co o tym decyduje?

Nowoczesne okna zbudowane są w ten sposób, aby maksymalnie ograniczyć przenikanie ciepła. O efekcie tym decydują:

• zastosowanie szyby niskoemisyjnej,
• odległość pomiędzy dwoma sąsiednimi szybami,
• użycie przegrody termicznej w postaci gazu szlachetnego wypełniającego przestrzeń pomiędzy szybami (może to być argon lub na przykład krypton).

Efekt takiej konstrukcji okien – a powinny ją posiadać wszystkie, nowoczesne okna o odpowiednio wysokiej jakości – sprawia, że ciepło nie wydostaje się na zewnątrz, ale też nie przenika do środka. Dogrzewanie za ich pomocą mieszkań i domów w sposób zauważalny dla użytkowników jest więc co najmniej trudne do osiągnięcia. W przypadku okien starszego typu takie dogrzewanie z kolei jest zwyczajnie niewskazane. Z jakiego powodu?

Mit 2: Bilans energetyczny domu może być poprawiony za pomocą okien i drzwi o dużych przeszkleniach

Wiele mówi się ostatnio o nowych wymaganiach wobec budynków mieszkalnych, o Standardzie WT 21 oraz o szukaniu sposobu na poprawę bilansu energetycznego każdego domu czy mieszkania. Według niektórych „ekspertów” zatrudnianych przez nierzetelnych producentów okien i drzwi, jednym ze sposobów na poprawę takiego bilansu jest właśnie zastosowanie przeszkleń o dużych powierzchniach. Ma to, ich zdaniem, pomóc w dogrzewaniu domu darmową energią słoneczną. Dlaczego twierdzenie to całkowicie mija się z prawdą?

Rozpatrzmy podobną propozycję na dwóch przykładach – na przykładzie nowoczesnych okien energooszczędnych oraz okien starszego typu, w których nie używano szyb niskoemisyjnych i charakteryzujących się dość dużą przepuszczalnością ciepła:

Nowoczesne okna energooszczędne z szybami niskoemisyjnymi – ten przypadek opisaliśmy już w poprzednim micie. Dogrzewanie wnętrz za ich pomocą jest zwyczajnie nieskuteczne i chęć bilansowania energetycznego wnętrza z ich pomocą świadczy jedynie o braku wiedzy na temat ich budowy oraz działania. Ten typ okien stanowi doskonałą barierę dla energii cieplnej, zarówno pochodzącej z wnętrza domu, jak i z zewnątrz. I to właśnie w ten sposób dbają o bilans energetyczny w najlepszy możliwy sposób, pozostawiając pełną kontrolę nad temperaturą mieszkańcom, a nie operującemu na szybach słońcu.
Okna starszego typu – tego rodzaju przeszklenia faktycznie nie są dostateczną barierą dla promieni słonecznych. Pod ich wpływem temperatura wnętrza potrafi podskoczyć o 10℃ w ciągu godziny. I w tym cały problem. Brak odpowiedniej bariery cieplnej sprawia, że mieszkańcy nie mają żadnej kontroli nad temperaturą w swoim domu czy mieszkaniu. Wszystko zależy od łaski i niełaski słońca, a to, zwłaszcza latem, potrafi być wyjątkowo niełaskawe. Jedynym ratunkiem jest tu szczelne zasłanianie okien (choć nie zawsze jest to sposób skuteczny) i wprowadzanie przymusowego zaciemnienia lub uruchamianie klimatyzacji. A klimatyzacja oznacza koszty i kolejne straty energii, co leży w całkowitej sprzeczności z ideą energooszczędnego domu.
Jak widzicie, bilansowanie energii cieplnej domu i mieszkania za pomocą połączenia okna – słońce, to pomysł nieskuteczny lub co najmniej nietrafiony. Tak samo jak nietrafionym pomysłem może się okazać stawianie na duże przeszklenia na ścianie południowej budynku.

Mit 3: Najwięcej przeszkleń powinno znajdować się na południowej elewacji, gdzie słońce operuje najmocniej

Zalecenia mówiące o tym, że południowa strona budynku doskonale nadaje się na stosowanie dużych przeszkleń, są kolejnymi mitem powielanym przez niekompetentnych „specjalistów”. Wszystko bowiem zależy tu od roli, jaką takie przeszklenia mają pełnić oraz do planu samego budynku. O tym, że nie warto używać okien i drzwi tarasowych do dogrzewania wnętrza, już powiedzieliśmy. Można natomiast używać ich swobodnie do innych celów, np. do:

• doświetlania,
• optycznego powiększania pomieszczeń,
• zapewniania doskonałego widoku na ogród czy okolicę,
• tworzenia określonego typu stylizacji,
• budowy tzw. ogrodów zimowych, werand lub tarasów.

W każdym z tych przypadków jednak strona południowa niekoniecznie będzie zalecana, czy to ze względu na trudności z zachowaniem odpowiedniego bilansu cieplnego (opisywany już problem z niekontrolowanym nagrzewaniem się wnętrza), czy też z powodu ostrego, południowego światła, które może wymagać przytłumienia. Pamiętajcie, że światło południowe nie jest wcale cenione najwyżej. Znacznie bardziej korzystne okazuje się światło wschodnie, zachodnie, a w niektórych przypadkach również północne. Więcej na ten temat przeczytacie w naszym poradniku „Czy rozmieszczenie okien względem stron świata ma znaczenie? W którą stronę powinny być zwrócone okna w sypialni, kuchni czy salonie?”.

Mit 4: Ciepły montaż jest jedynie jedną z opcji montażu okien, jakie oferowane są przez profesjonalistów

Jest to kolejny, szkodliwy mit powielany przez osoby niekompetentne lub próbujące uzasadnić fakt oferowania swoim klientom usług nie spełniających żadnych standardów. Jeśli zapytalibyście o to jednego z naszych ekspertów Vidok, usłyszelibyście jedną, prostą odpowiedź: Montaż okien można podzielić jedynie na dwa rodzaje – na prawidłowy i nieprawidłowy. Prawidłowy montaż okien to tzw. montaż ciepły, cała reszta to montaż nieprawidłowy, narażający inwestora na spore straty i niemałe problemy z eksploatacją. Pamiętajcie o tym i nie dajcie się nabrać przez nieuczciwych wykonawców!