Czy szprosy w oknach to dobry pomysł? Na jaki rodzaj szprosów warto się zdecydować i o czym należy pamiętać dokonując tego wyboru?

Jeszcze kilkadziesiąt lat temu podział tafli szyb okiennych stosowano bardzo powszechnie. Do jego wykonania służyły szczebliny, które z czasem zamieniono na szprosy. Dziś szprosy w oknach nie są bynajmniej standardem, jednak ciągle montuje się je nawet w najnowocześniejszych i wyjątkowo energooszczędnych modelach. Co sprawia, że szprosy nadal są modne? Jak wygląda ich zastosowanie od czysto technicznej oraz praktycznej strony? Zapraszamy do lektury i sprawdzenia, czy szprosy pasują do stylu Twojego domu!
 

Szprosy okienne — w jaki sposób różnią się od oryginalnych szczeblin?

Na początek kilka słów wyjaśnień mogących szczególnie zainteresować tych z Was, którzy pragną poszerzyć swoją wiedzą z zakresu budownictwa i aranżacji wnętrz. Wbrew powszechnym przekonaniom, szprosy i szczebliny to nie to samo.

Szczebliny są rozwiązaniem konstrukcyjnym stosowanym od bardzo dawna w celu faktycznego rozdzielenia poszczególnych elementów tafli szyb okiennych.

Polska Norma PN-EN 12 519:2007 określa szczebliny jako elementy dzielące wypełnienie ramy ościeżnicy lub ramy skrzydła okna. Upraszczając – szczebliny były czymś w rodzaju przedłużenia ramy okiennej, a ich zastosowanie pozwalało budować okna z kilku małych szyb (kwater) wprawianych pomiędzy faktyczną ramę ościeżnicy a szczeblinę. Rozwiązanie to stosowano oryginalnie głównie ze względu na ograniczenia technologiczne w produkcji szkła i dla wzmocnienia konstrukcji okna.

Obecnie oryginalne szczebliny stosuje się niezwykle rzadko i niemal wyłącznie w przypadku okien mających idealnie odwzorowywać okna zabytkowe. Miejsce szczeblin zajęły natomiast dużo popularniejsze obecnie szprosy, które pełnią głównie funkcję dekoracyjną. Szprosy pozwalają na optyczny podział dużych tafli szkła, nadając im elegancji i klasycznego charakteru.

Czym są szprosy?

Nie istnieje żadna oficjalna definicja szprosów ujęta w Polskiej Normie czy w przepisach budowlanych, na potrzeby tego poradnika możemy jednak śmiało określić szprosy jako elementy wypełniania ramy ościeżnicy lub skrzydła, stanowiące mniej lub bardziej wierne odwzorowanie oryginalnych szczeblin, a tym samym imitujących (ponieważ de facto szprosy nie wprowadzają już realnego podziału szyb okiennych) podział szyb w oknach na mniejsze części. Decyzja o ich montażu zależy od projektu i oczekiwań względem estetyki oraz funkcjonalności okien.

Rodzaje szprosów – jakie wybrać?

Jak wspomnieliśmy, szprosy do okien mogą imitować podział szyb w sposób mniej lub bardziej autentyczny. Najbardziej zaawansowane modele są tak mocno zbliżone do oryginalnych szczeblin, iż stosuje się je zamiennie w przypadku okien budynków zabytkowych wysokiej klasy. Te mniej zaawansowane można śmiało nazwać wyłącznie „wizualnymi nakładkami”. A jakie rodzaje szprosów są obecnie najpopularniejsze?

Szprosy nakładane

Produkowane stosunkowo od niedawna, a wykonywane w postaci ramek mocowanych na zatrzaskach lub zawiasach np. po zewnętrznej stronie okna. W praktyce w ogóle nie dotykają szyby – ich przyleganie jest jedynie iluzją optyczną. Warto w nie zainwestować, jeśli zależy nam na efekcie eleganckiego podziału okna bez wpływu na łatwość czyszczenia.

Szprosy międzyszybowe

Bardzo popularne i często spotykane rozwiązanie. Zazwyczaj wykonane są z aluminium, PVC lub drewna, co pozwala dopasować je do różnych stylów okien. O ich popularności decyduje cena oraz fakt, iż szprosy międzyszybowe są łatwe w użytkowaniu. Zamontowane pomiędzy szybami (w przestrzeni pomiędzy taflami szkła tworzącymi pakiet szyby zespolonej) nie utrudniają pielęgnacji i mycia. Szprosy międzyszybowe to rodzaj szprosów wewnątrzszybowych. Z tym, że międzyszybowe znajdują się w komorze międzyszybowej, natomiast inne wewnątrzszybowe mogą być osadzone bezpośrednio w strukturze szyby.

Szprosy wewnątrzszybowe

Podobnie jak szprosy międzyszybowe również umieszczane są wewnątrz pakietu szybowego, ale ich konstrukcja może być bardziej dekoracyjna. Zazwyczaj wykonane są z estetycznych listew aluminiowych, dostępnych w różnych szerokościach. Dzięki temu pozwalają na tworzenie bardziej złożonych podziałów, w tym łuków i finezyjnych wzorów, co daje większą swobodę w aranżacji okien.

Szprosy wiedeńskie (naklejane)

Ten model szprosów, jest najwierniejszym odwzorowaniem oryginalnych szczeblin, tak często spotykanych w dawnych, zabytkowych oknach. Szprosy wiedeńskie są dwuczęściowe, składają się bowiem ze szprosów międzyszybowych oraz szprosów naklejanych. Są rozwiązaniem najbardziej wymagającym, ale jednocześnie najbardziej efektownym. Szprosy wiedeńskie najczęściej stosuje się w budynkach nawiązujących do klasycznych stylów, takich jak dworki, kamienice, eleganckie wille oraz domy rustykalne. W nowoczesnych aranżacjach pojawiają się rzadziej, ale mogą być wykorzystane w eklektycznych wnętrzach łączących tradycję z nowoczesnością.

Szprosy weneckie (naklejane szprosy)

Weneckie szprosy to listwy dekoracyjne, które nakleja się na powierzchnię szyby, aby podzielić szybę bez ingerencji w konstrukcję i nie rezygnując z efektu przeszklenia. Wykonane są zazwyczaj z tworzywa sztucznego, ale mogą być również z aluminium lub drewna, co pozwala na różnorodność stylistyczną. Ich zaletą jest łatwy montaż i demontaż, dzięki czemu można szybko zmieniać wygląd okien. Minusem szprosów samoprzylepnych jest natomiast utrudnione mycie szyb oraz mniejsza odporność na działanie warunków atmosferycznych. Szprosy weneckie są popularnym wyborem do klasycznych aranżacji wnętrz, oraz do domów jednorodzinnych, w których właściciele chcą uzyskać bardziej tradycyjny wygląd okien bez konieczności wymiany stolarki.

Szprosy konstrukcyjne

Pierwotnie pełniły funkcję konstrukcyjną. Współcześnie szprosy konstrukcyjne stosuje się jako element dekoracyjny, który podkreśla styl dawnych okien w zabytkach i domach nawiązujących architektonicznie do tradycyjnego budownictwa.

W nowoczesnych aranżacjach, zwłaszcza w stylu industrialnym, często stosuje się czarne szprosy konstrukcyjne lub międzyszybowe, które dzięki wyrazistym liniom i geometrycznym podziałom harmonijnie komponują się z surowym klimatem loftów.

Szprosy mogą także podkreślić wygląd elewacji budynku, szczególnie gdy są dopasowane do designu okien i samego materiału stolarki.

W różnego typu materiałach dotyczących okien można spotkać się z innymi podziałami rodzajów szprosów, w tym i z nazwami poszczególnych modeli, które mogą łatwo wprowadzać w błąd. Warto więc zawsze przed podjęciem decyzji zasięgnąć rady konsultanta jakiegoś renomowanego producenta okien. Naszych konsultantów znajdziecie w salonach marki VIDOK.

Czy szprosy w oknach wpływają niekorzystnie na energooszczędność okien?

Rozważając wybór okien ze szprosami, warto wziąć pod uwagę wszelkie wady tego rozwiązania. Do tych najczęściej wymienianych należą:

• utrudnione mycie i konserwacja okien – problem ten nie wiąże się ze wszystkimi modelami szprosów, jednak zawsze warto o nim pamiętać;

• pogorszenie izolacyjności termicznej w przypadku zastosowania szprosów międzyszybowych;
• ograniczenie przepuszczalności światła słonecznego – nie da się ukryć, że szprosy stanowią barierę dla słońca, stąd też nie w każdym oknie i nie w każdym pomieszczeniu warto się na nie decydować. W przypadku, gdy dysponujemy niewielkimi oknami, 3 cm szprosy mogą w znaczący sposób „zaciemniać” pomieszczenie.
• zwiększone koszty stolarki okiennej – szprosy w oczywisty sposób podnoszą cenę okien i drzwi, w których zostały zamontowane.
• szprosy mogą również utrudniać pełne przyleganie niektórych modeli rolet, co również warto uwzględnić przy ich wyborze.

Na zakończenie uwaga dla wszystkich, którzy marzą o oknach ze szprosami – najlepszym i najpewniejszym rozwiązaniem jest zamówienie szprosów wraz z oknami u jednego producenta. Montowanie czy doklejanie szprosów samodzielnie, czy nawet z pomocą fachowca może sprawdzić się wyłącznie w przypadku szprosów nakładanych. Wysokiej klasy szprosy międzyszybowe, naklejane czy wiedeńskie mogą być wykonywane jedynie przez specjalistów, zwykle na etapie składania okien. Każde inne rozwiązanie to całkiem spore i zupełnie niepotrzebne ryzyko.

Wybierajcie mądrze i rozważnie.
Wybierajcie tylko najlepszy VIDOK!